Muốn nghe cho rõ cho tinh

Muốn nghe cho rõ cho tinh…
Cách đây 19 năm ,cũng đúng vào dịp này, khi biết tôi chuẩn bị đi Đức, anh Duật nhắn qua anh Vũ Cao Phan để tặng tôi một câu chuyện. Anh bảo:- Hồi trước loài người vốn không có dây điện. Cho đến khi có hai người Đức tranh nhau một đồng xu, không ai chịu ai, kéo mãi,kéo mãi cho đến khi đồng xu thành dây điện. Kể xong cho tôi, anh Phan nói thêm:-Phạm Tiến Duật bảo mày đi Đức về đừng mang theo thói“ sản xuất dây điện“nhé. Tôi rất thú vị với câu chuyện này . Từ đó ,ở trên đất Đức cứ mỗi khi thấy người Đức “sản xuất dây điện“, tôi lại cười thầm và nghĩ đến anh.
Khi anh Duật về làm ở báo văn nghệ, có một lần anh Khai tôi, anh Phan, anh Duật ngồi nói chuyện với nhau về „Cù lao Tràm“ của anh Nguyễn Mạnh Tuấn. Vài ngày sau tôi được đọc bài nhận xét của anh về „Cù lao Tràm“ trên báo Văn nghệ. Tôi rất sửng sốt khi thấy anh phát hiện ra rất nhiều điều trong cuốn tiểu thuyết này mà mặc dù đã đọc nó rất kỹ nhưng tôi lại không hề phát hiện ra. Nhưng ngạc nhiên hơn, khi nói ra điều này với anh Khai tôi, thì anh Khai cười và bảo:- Phạm Tiến Duật bảo với tao hắn viết ra bài này từ những điều nghe được từ tao và Cao Phan chứ hắn đã đọc „Cù lao Tràm „đâu! Việc cảm thụ văn học ở anh thật lạ lùng và đặc biệt!.
Khi thằng Thuận cháu tôi (con anh Khai) khoảng hơn 10 tuổi gì đó, có một lần anh đến thăm anh Khai và nhân tiện đọc tặng cháu Thuận một bài thơ:
Tai là con mắt của đời,
Nghe thiên nhiên lại nghe đời phân minh.
Muốn nghe cho rõ cho tinh,
Phải dem tim óc của mình mà nghe.
Cháu Thuận bây giờ đã lớn, đã có vợ và có con. Còn tôi thì sau khi nghe thấy bài thơ này đã nghộ ra một điều : -Những người thực dụng thích nghe bằng tai như tôi thì để trở thành thi sỹ là điều không thể !
Khi biết được tổng chiều dài của tất cả các con đường mà đế quốc La mã đã làm » chẳng là cái gì « so với độ dài các con đường mà các cô gái thanh niên xung phong của chúng ta đã làm trong thời chống Mỹ,anh đã tạo ra một cái giật mình của cô thanh niên xung phong :
Dừng tay cuốc khi em ngoảnh lại
Sẽ giật mình đường mới ta xây
Ðã có độ dài hơn cả độ dài
Của đường xá đời xưa để lại
Sẽ ra về bao nhiêu cô gái
Một ngày mai đường sẽ đứng chơ vơ
Ðể cho đời sau còn thấy ngẩn ngơ
Trước những công trình ngoằn ngòeo trên mặt đất.
Cái giật mình này chắc chắn sẽ làm bàng hoàng nhiều thế hệ.
Hôm qua được tin anh đã đi xa. Nhưng anh nhất định sẽ trở về trong tâm tưởng của những người yêu thơ anh. Nhưng anh đi đâu ? Hay giờ phút này anh lại về với đại ngàn Trường Sơn để mắc võng cho thỏa nỗi nhớ